Komt een teamleider bij de dokter.
�Dokter ik heb zo�n last van m�n….�
‘Dus als ik hier druk dan……’
‘Aaauuuuw’
‘Aha, simpel gevalletje van DPBP’.
‘DBBB, is dat ernstig dokter?’
‘Ik zei D-P-B-P, dis-pensatie-buik-pijn, gaat vanzelf wel weer over. Anders zie ik je volgende week wel terug’.

Vlak voor de competitie blijkt dat HSG een ‘corrupte’ speler voor HSG 2 (KNSB, Tweede Klasse A) heeft opgegeven, want die speler speelt ook competitie voor Lelystad, in de eerste klasse van de onderbond, de OSBO. En dat mag niet, tenminste niet zonder dispensatie. Intern communicatiefoutje, had ik liever eerder geweten. Hij wil graag KNSB spelen, maar alleen als hij ook voor Lelystad kan blijven uitkomen. Mijn probleem: alle teams zijn al ingedeeld.
Welkom in de wond�re wereld van de dispensatie.
Eerst een mailtje naar Peter de Jong, KNSB-competitieleider.
Snel antwoord, ik moet echter bij een ander loket zijn, namelijk dat van de regionale competitieleider. De KNSB conformeert zich in de regel automatisch aan diens standpunt. KNSB-competitieleider De Jong: �Wanneer de OSBO competitie-leider toestemming geeft, dan doen wij ook niet moeilijk�.
Dus een mailtje naar Huub Blom, competitieleider van de OSBO. Ook hier laat het antwoord gelukkig niet lang op zich wachten. Dispensatieverzoeken voor gelijktijdige deelname aan onderbond en KNSB worden echter niet gehonoreerd door de OSBO, want zijn te beschouwen als �een duidelijke vorm van competitievervalsing�, vindt Blom. Hij meldt dat hij vorig seizoen in de Bondsraad heeft geprobeerd het artikel in het competitiereglement te wijzigen, enkele andere regionale bonden hadden er volgens hem wel oren naar, �maar de voorzitter van de KNSB wilde het niet echt behandelen�.

Betrokken speler ingelicht, met de vraag: beide kan niet, kies je nu voor ambitie of loyaliteit? Speler kiest voor loyaliteit. Streep door naam speler in de opstelling van HSG 2.

Op de website van de KNSB staat een overzicht van toegekende dispensaties. Er staat inderdaad niet ��n toegekende dispensatie bij uit de autonome regio OSBO. Het opperhoofd van de vrijstaat NHSB (Noord-Holland) strooit daarentegen royaal met dispensaties. Niks competitievervalsing, vrijheid, blijheid! De meeste komen bij AAS terecht, zes stuks zelfs, bijna een heel team. Toeval? Of voert deze club een pro-actief �dispensatiebeleid�? En zo ja, is daar wat op tegen?

De landelijke schaakbond vindt alles goed en laat de koninkrijkjes hun gang maar gaan. Zolang ze maar niet met voorstellen komen om de regelgeving op dit punt te verbeteren. Door bij voorbaat �niet moeilijk te doen� laat de KNSB-competieleider een situatie van ongelijkheid toe. Is het niet zijn taak toe te zien op een uniforme toepassing van de regels, voor iedere schaker in Nederland gelijk? Hij kan toch niet toestaan dat in de ene regio dispensaties worden verleend en in een andere regio vergelijkbare gevallen principieel zonder meer worden geweigerd uit oogpunt van competitievervalsing? Als het argument van competitievervalsing oostelijk van het IJsselmeer geldt, dan is het aan de westkant van het IJsselmeer toch ook competitievervalsing?

Het overzicht toegekende dispensaties op de KNSB-site biedt enige transparantie, maar het beeld is onvolledig en dus misleidend. Ook geweigerde dispensaties moeten gepubliceerd worden! Dan wordt snel duidelijk dat in schakend Nederland een dubbele moraal heerst ten opzichte van dubbelleden, er wordt met twee maten gemeten. Dat is onaanvaardbaar, zelfs ziekmakend….

Daarom open ik hier:
Meldpunt geweigerde dispensaties art. 12.2.Bedoeling is de geweigerde dispensaties straks te vergelijken met de toegekende dispensaties.
Volgens Huub Blom en de OSBO kan er geen sprake zijn van gescheiden competities. �Vanuit iedere regionale bond kan een team doorstromen naar de KNSB (en andersom). Daaruit blijkt al dat het ��n competitie is. Om in ��n competitie voor twee teams uit te komen is een vreemde zaak�. Blom geeft in zijn toelichting ook enkele voorbeelden van mogelijke competitievervalsing. Maar die voorbeelden staan heel ver af van het geval waarvoor ik dispensatie aanvroeg. Hij geeft niet concreet aan wie of welke club benadeeld wordt als een schaker van Lelystad (onderbond) gelijktijdig bij HSG landelijk competitie mag spelen. Het zou zo�n speler verlossen van een herkenbaar en geloofwaardig dilemma: de wens om op een hoger niveau te spelen, zonder je oude club met een smalle basis in de steek te moeten laten.

Voorbeelden competitievervalsing Huub Blom (OSBO).

Er zijn veel voorbeelden van competitievervalsing te bedenken. Wanneer mijn club SV Mook aan het eind van de competitie in degradatienood zit of kampioenskansen heeft kan het zo maar KNSB-spelers binnen gaan halen. Dat is heel verleidelijk omdat dubbelleden niets kosten. Dat lijkt me geen wenselijke situatie.
(Maar niet van toepassing op het concrete verzoek-wvdw)
Ook kan het voorkomen dat een speler tegen zijn eigen club uitkomt!
(Maar niet van toepassing op het concrete verzoek-wvdw)
Tot slot kan vereniging A spelers ter beschikking stellen aan vereniging B dat tegen C uitkomt, omdat een nederlaag van C een gunstige uitslag is voor A. (Maar niet van toepassing op het concrete verzoek-wvdw)

Blom trekt in een toelichting op zijn besluit ook een vergelijking met de voetbalwereld.�Laat ik een voorbeeld geven uit het voetbal. Chadli (Twente) komt ook niet nog eens uit voor zijn oude club AGOVV.� Nee, maar voor de toepassing van artikel 12.2 uit het KNSB-competitiereglement lijkt mij dit totaal niet relevant. Niet netjes zelfs om dit als argument te gebruiken, een duidelijke vorm van competitiereglementvervalsing. De competitieleider van de OSBO mag persoonlijk van mening zijn dat de dispensatieregeling niet deugt en het siert hem dat hij initiatieven neemt om dit te veranderen.

Maar hij kan toch niet ontkennen dat de dispensatieregeling op dit moment nog steeds bestaat? En dat hij dus verzoeken ondanks zijn frustratie moet toetsen op een manier zoals dat ook elders gebeurt? En als Koning OSBO alle dispensatieverzoeken principieel afwijst zonder individuele inhoudelijke toetsing, dan moet de KNSB-competitieleider hierover toch juist w�l moeilijk doen en ingrijpen?
Misschien zetten dispensaties de deur inderdaad wel op een kier voor competitievervalsing, zoals de OSBO vreest. Maar meten met twee maten zet de deur wagenwijd open voor competitievervalsing!

Wim van der Wijk, teamleider HSG 2

Meldpunt
Geval 1. September 2011, speler mag uit oogpunt van competitievervalsing niet uitkomen in zowel OSBO (Lelystad) als KNSB (HSG).
Bijdragen aan het meldpunt voor geweigerde dispensaties (artikel 12.2) kunnen uit oogpunt van privacy anoniem, namen zijn bij weigeringen immers niet zo relevant.

Reageren? Ook last van dispensatiebuikpijn? wimvanderwijk@planet.nl
Deze column is geschreven op persoonlijke titel.

Reacties dispensatieproblematiek van

– Aart Strik, competitieleider NHSB

– Peter de Jong, competitieleider KNSB.

Reactie Aart Strik:

Beste Wim,

Min of meer toevallig kwam ik op het stuk mbt dispensaties.

Inderdaad had ik op de KNSB-sites ook iets gezien. Ik denk dat die pagina wel voor misverstanden kan zorgen, dat blijkt al uit jouw reactie erop.

De term “NHSB-vrijstaat’ moet ik nu dus weer ontzenuwen op grond van wat anderen aan onduidelijkheden publiceren.

In onze bond is het altijd zo geregeld geweest, dat spelers van een team in de onderbond een maximaal aantal keren zonder consequenties in een KNSB-team van hun club mogen invallen. Vroeger mocht men sowieso niet voor welke andere vereniging waar dan ook uitkomen, dus de regeling was eenvoudig. Op enig moment werd het mogelijk (en daarin had de NHSB overigens zeer zeker g��n voortrekkersrol…) om behalve in de eigen regionale bond ook voor een team in een andere regionale bond uit te komen.

Maar toen vonden wij het niet meer dan billijk om behalve voor een NHSB-vereniging ook voor een andere vereniging te mogen invallen in een KNSB-team.

In os reglement staat daarom als extra toevoeging:

ARTIKEL 21

1. Indien een speler in een andere regionale bond is opgegeven voor een KNSB-team, of voor een andere regionale bond in de KNSB-competitie driemaal is ingevallen, mag deze speler niet meer uitkomen voor een team binnen de NHSB.

(En verdraaid, nu ik er mee bezig ben moet ik toegeven dat we duidelijk(er) moeten maken dat het bij KNSB-invalbeurten gaat om het totaal voor NHSB- en andere teams tezamen.)

Zeker gezien in het licht van de opmerking “als een regionale bond het goed vindt, doet de KNSB ook niet moeilijk” kan ik met geen mogelijkheid het nut van die pagina met al die verleende dispensaties inzien. De enige instantie die in gevallen als door jou genoemd om dispensatie gevraagd zou moeten worden, is de regionale bond.

Zo weet ik dat de FSB in sommige gevallen toestaat dat een speler ergens in die bond speelt, en daarnaast bijv. in een Gronings KNSB-team. Dat speelde vooral een rol bij dat talententeam van Unitas, maar ook nog wel in andere gevallen.

Om nu even op die NHSB’ers terug te komen: blijkbaar heeft AAS van de KNSB te verstaan gekregen dat die dispensatie ook aangevraagd moet worden voor invalbeurten, maar dat is helemaal bij ons langs gegaan.

In elk geval weet ik van de opstelling al dat daar geen spelers op staan die ook in de NHSB uitkomen, dus het gaat ook inderdaad om invallers.

Hopelijk mag ik van (zinnen uit) je betoog en deze mail gebruik maken, als ik denk dat dat nuttig is in contacten met de KNSB?

Met vriendelijke groet,

Aart Strik

Competitieleider NHSB

PS: Het is natuurlijk duidelijk dat bedoelde speler van mij ook geen toestemming zou krijgen om �n in een NHSB-team te spelen, �n in HSG 2. Maar twee keer invallen in HSG (en meestal kunnen ronde 8 en 9 dan ook nog) zou geen probleem zijn.

Ik denk dat de OSBO daarin dus minder toestaat dan wij.

Reactie Peter de Jong:

Hallo Wim,

Persoonlijk denk ik iets anders over de dispensatieregelingen.

Naar mijn idee kan een speler geen �twee heren dienen�.

Ik zou slechts dan een uitzondering willen maken wanneer een speler het eens op hoger nivo wil proberen, maar met name zijn eigen �huisvereniging� niet in de steek wil laten.

Een soortgelijke regeling heeft de Friese Schaakbond, een speler kan voor maximaal 3 jaar dispensatie ontvangen om op hoger nivo te gaan spelen, de omgekeerde weg, een KNSB-speler opstellen in een FSB team, wordt ontmoedigd door de voorwaarde dat de aanvragende speler in de voorliggende 5 seizoenen minimaal 3 seizoenen extern heeft moeten spelen voor de vereniging in FSB-verband.

Na die drie jaar op hoger nivo meedoen, moet de speler weten wat hij wil,. Of hij komt uit in de KNSB of in de FSB.

Een redelijk oplossing voor een probleem wat geen probleem moet zijn,

In het voetbal zouden we raar staan kijken wanneer een speler op zaterdag zijn wedstrijd afwerkt voor een amateurclub, om vervolgens op zondag uit te komen voor RKC Waalwijk�.

Het staat je natuurlijk vrij om medestanders te vinden en de problematiek bij je vereniging aan te zwengelen,

En voorstellen kan je altijd indienen.

Met vriendelijke groet,

KONINKLIJKE NEDERLANDSE SCHAAKBOND

Peter de Jong

Competitieleider