Na twee competitienederlagen en de vroege uitschakeling in de KNSB-beker weet HSG weer wat winnen is. Zaterdag werd de eerste buit van dit seizoen binnengehaald op de Veluwse jachtvelden. Accres Apeldoorn was op papier een bijna gelijkwaardige tegenstander maar de punten gingen toch vrij soepel mee terug naar Hilversum.
Even Apeldoorn killen was de HSG-peptalk na de desastreuze nederlaag vorige maand in en tegen Utrecht. Missie geslaagd: 4-6 en de uitslag had zelfs groter kunnen uitvallen.
Predrag Nikolic speelde dit seizoen voor het eerst mee en won in zijn bekende stijl. Overtuigend waren ook de zeges van Henk Vedder, Robin van Kampen en Kees Nagtegaal. Yasser Seirawan verloor verrassend van Roeland Pruijssers. Een knappe prestatie van �de eerste Apeldoornse grootmeester�, zoals hij lokaal trots wordt genoemd, maar hij kreeg wel een beetje hulp van Yasser die een stuk weggaf. Vladimir Chucelov, John Markus, Jorgen Henseler en Jop Delemarre speelden remise.
De eerste zege werd gevierd bij de Chinees, niet meer uit de royale ruif van Joop van Oosterom, maar voor eigen rekening, zo schrijft de nieuwe realiteit bij HSG voor. Het bericht uit Amsterdam dat HSG 2 knap 4-4 heeft gespeeld tegen Boven IJ verhoogde de stemming. Beide teams hebben de hatelijke nul fraai weggewerkt en staan zelfs boven de degradatiestreep. Maar Parijs is nog ver.
Een vermakelijk foutenfestival in wederzijdse tijdnood was het gevecht op bord tien. Hiervoor komt het publiek graag naar het stadion.
Lucien van Beek � Wim van der Wijk, stelling na de 22e zet van wit.
Zwart heeft al wat scheepjes achter zit verbrand, zoals het hoort in het Schara-Hennig gambiet. Wit koestert zijn pluspion en heeft bovendien de betere pionnenstructuur en ook nog eens een mooie loper op b2 (maar vlak ook de langeafstandsraket op b8 niet uit). Kortom, zwart zou nu wat moeten hebben om enige compensatie te kunnen claimen.
22 …, Lxf3!
Uitschakelen van een belangrijke verdediger.
23 Lxf3
Handiger was tussendoor torenruil: 23 Txd8 Dxd8 24 Lxf3 Lxh2! 25 Kh1 Le5! 26 Dxe4 (26 Lxe5 Dh4=) en wit staat ietsje beter. Het is niet alleen van belang de goede zetten te vinden, vaak is de juiste volgorde beslissend. Ook zwart verzuimt straks torenruil tussendoor.
23 …, Lxh2!
Daar valt ie dan zomaar uit de lucht, de gelijkmaker!
Lastige opgave voor wit in tijdnood: wie van de drie? 24 Kxh2, 24 Kh1 of 24 Kf1. Onze conclusie tijdens de analyse na afloop: 24 Kxh2 leidt tot eeuwig schaak via 24 …, Dh4 25 Kg1 Dxf2; 24 Kh1 is een dappere maar riskante winstpoging en 24 Kf1 is een onverantwoorde voortzetting. Ik was er op voorbereid dat het invoeren van deze partij vol tactische wendingen in de computer waarschijnlijk zeer confronterend zou zijn. En pijnlijk was het! Slechts ��n goed (Kxh2), twee compleet fout. 24 Kh1? verliest, maar 24 Kf1 is speelbaar, zie de volgende waanzinnige computervariant na 23 …, Lxh2:
24 Kf1 Pd2 25 Txd2 Txd2 26 Lxg7! Lg3! 27 Dg4! Dh4! 28 Dxc8 Kxg7 29 Dg4 Dxg4 30 Lxg4 Txf2 en het staat gelijk.
24 Kh1??
24 …, Pxf2??
Volgorde!!!
Met 24 …, Txd1! had zwart kunnen profiteren. Het is belangrijk dat het zwarte paard op e4 blijft staan, om Dh4 in de stelling te houden.
25 Lxd1 Dh4 en zwart wint.
25 Txd1 Pxf2 26 Kxh2 Pxd1 27 Lxg7! Pxe3 met beslissend voordeel voor zwart.
25 Kxh2 Pxd1 26 Lxd1
(26 Txd1? Txd1 27 Lxd1 Dd6 en zwart wint).
Op het eerste gezicht lijkt zwart hier beter te staan, maar schijn bedriegt. Het witte loperpaar is sterker dan de zwarte toren.
26 …, Td2 Natuurlijke zet, vooral in tijdnood. De machine prefereert 26 …, c5.
27 Lc2 Ook een natuurlijke zet, maar winnend is 27 Lc3! Dd6 28 Kh3 Txd1 29 Dg4!! Dreigt mat en er staan twee torens in.
27 …, Dd6(?) Beter 27 …, Tcd8
28 Kh1 Dg3 29 De4
Hier dacht ik, net als een teamgenoot achteraf, met 29 …, f5 te kunnen winnen. Ik zag nog net op tijd dat wit met 30 De6 op slag wint.
29 …, Tcd8 30 Le5 Dg5! 31 Ld4?
Wit geeft zijn winnend voordeel weer weg. Zwart heeft twee goede mogelijkheden:
31 …, f5 (nu wel!) 32 Lb3 Kh8 33 Df3 Td3 34 Lc2 T8xd4 35 Lxd3 Txd3. Of super spectaculair:
31 …, Txc2! 32 Dxc2 Txd4! 33 exd4 Dh4 34 Kg1 Dxd4 35 Kh2 Dxa1
In beide gevallen met winstkansjes voor zwart.
Wat er nu nog volgde, laat ik eigenlijk liever niet zien. Onduidelijk wat er zich in mijn hoofd afspeelde, maar het komt wellicht in de buurt van de knetterende omslag van het boek van Valeri Bronznik over het Schara-Hennig gambiet. Alleen hoort de witspeler er zo bij te zitten, het heeft misschien niet eens zo veel gescheeld.
31 …, Dh5?
Gemiste kans, de bordjes zijn weer verhangen.
32 Kg1 Td1??? 33 Txd1, 1-0.
Wit maakte de voorlaatste fout en won dus verdiend, maar elke andere uitslag was ook mogelijk geweest.
Je kunt het een slechte partij noemen, je kunt ook zeggen dat de spelers de rijkdommen van het schaakspel hebben aangeboord en er nog volop ruimte is voor verbetering op het gebied van de exploratie hiervan.
Meer partijfragmenten uit Apeldoorn:
Pruijssers-Seirawan
Met zijn laatste zet 20 Dd2 valt wit pion f4 aan. Yasser dacht z�n pluspion te kunnen dekken door een stapje terug te doen met de loper. Te materialistisch gedacht, deze zet heeft een ernstig bezwaar: (goed is 20 …, Pe4)
20 …, Lg6? 21 Pxg6 hxg6 22 Dc2 en nu moet zwart kiezen uit twee kwaden. Stukverlies of, na 22 …, Pb6, de witte dame op g6 te laten slaan. Yasser gaf (uiteraard) zijn paard op, maar had te weinig compensatie en verloor.
Nikolic-Siebrecht
De Duitse grootmeester Siebrecht greep ook lelijk mis. Hij opende hier de e-lijn met 22 …, exd5(22 …, h6). Wit stond natuurlijk al iets prettiger, maar nu is het feest:
23 Lxh7! Het is duidelijk dat Pf6 overbelast is met de dubbele dekkingstaak van h7 en e8.
23 …, Kf8 24 Lf5 Txe3? Een ongeluk komt zelden alleen. Zwart had …, Kg8 moeten spelen, al heeft wit na 25 Pe5 (met de dreiging van Th3) ook dan groot voordeel. Nu is het snel uit.
25 Dh8! Pg8 26 Txe3 g6 27 Pg5! En opgegeven. Op 27 …, f6 volgt 28 Pe6.
Kuijpers-Van Kampen
Robin staat al goed in dit eindspel, maar wit grijpt nu lelijk mis: 42 Ph4? (42 Pg5 en 42 Pe1 zijn beter, al zou dit waarschijnlijk niets aan de uitslag van de partij veranderd hebben). 42 …, Pd3! Wit verliest zijn damevleugel, dus maar een desperado 43 Pxf5 Pf4 en enkele zetten later was het punt binnen.
Vedder-Kabatianski
Henk was niet lekker uit de opening gekomen maar herstelde zich knap in het complexe middenspel. Tg6 staat al een tijdje en prise, maar Henk had geen haast. Nu zit er een tactische grap in de stelling.
39 e6! Lxd4 40 cxd4 Lxe6 41 Dxe6 en er volgde een afwikkeling naar een gewonnen eindspel voor wit 41 …, Txf2 42 Lxg6 Pxg6 43 Dxc6 bxc6 44 Kxf2 en wit won.
Zwirs-Henseler
We kennen de jonge witspeler nog van het HSG Open, waarin hij verrassend co-winnaar werd. Maar Jorgen speelde met zwart een puike partij en gaat in de diagramstelling een kwaliteit winnen.
30 …, Lxc5! 31 bxc5 Pd3 Als wit Te1 wegspeelt volgt Pxc5 met kwaliteitswinst.
32 axb5?! axb5? Jammer, 32 …, Pxc5 was veel sterker.
33 Dxb5 Pxe1. Ook hier staat zwart duidelijk beter, maar het lukte Jorgen niet zijn voordeel te verzilveren: remise.
Nagtegaal-Hachijan
Het witte paard is in deze stelling sterker dan de zwarte loper, maar veel is er niet aan de hand voor zwart. Hij maakt zich wellicht iets te veel zorgen om pion b7 die hij besluit te �berdecken.
33 …, Ta7? 34 Pc8 met kwaliteitswinst.
Op zich simpel, maar waarschijnlijk hou je er als zwartspeler alleen maar rekening mee dat het paard naar d5 wordt gespeeld. Kees had in het vervolg weining moeite het punt binnen te halen.
De partijen Chuchelov � Zaragatski, Van de Oudeweetering-Delemarre en Markus- Rijnaarts eindigden zonder veel vuurwerk in remise.
Wim van der Wijk