Twee PM-gesprekken

Prietpraat en praatschaak

Toen ik donderdagavond 17 december naar de clubavond ging, dacht ik er nog aan: het zou wel heel toevallig zijn als ik aan de vooravond van mijn PM-gesprek op het werk, op de club een PM-partij zou moeten spelen.
PM op het werk betekent Performance Management, een moderne en dure naam voor functionerings- of beoordelingsgesprek.
PM staat bij HSG natuurlijk voor Paul Mars.
Voor Penning Meester.
Voor de PM-posten.
Waarmee hij tot volle tevredenheid van de leden en de kascommissie de begroting jaarlijks sluitend weet te maken.

Zou PM mijn tegenstander op de laatste clubavond van 2015 zijn, bijna samenvallend met mijn PM-gesprek op het werk? Twee PM-gesprekken dus?
Ja hoor, deze paring rolde inderdaad uit de computer.

Prietpraat

Zo´n PM-sessie op het werk is een jaarlijkse rituele dans. Je worstelt je tijdens zo´n gesprek met je Direct Leidinggevende door een berg formulieren heen die vol staan met creativiteit dodende prietpraat van consultants die er schathemeltjerijk mee worden.
Als ik mijzelf naar een hoger niveau wil tillen in de organisatie, word ik bijvoorbeeld geacht:
“Voortdurend initiatief tot vernieuwing te nemen en te anticiperen op verandering, zowel binnen als buiten de eigen organisatie. Creëert voorwaarden binnen de organisatie om flexibel in te kunnen spelen op veranderingen.”
Doe ik als geen ander, zeg ik dan, al schieten concrete voorbeelden mij meestal niet zo snel te binnen.
Of:
,,Initieert verandering zonder het doel uit het oog te verliezen en verandert de aanpak op het moment dat dit nodig is om de gestelde doelen te bereiken, kan improviseren in gedrag.”
Is mij op het lijf geschreven, dacht ik.
Ik zag het gesprek met vertrouwen tegemoet.

Gambietje

Maar eerst dus PM op de club.
Het liep gesmeerd. Paul verdedigde zich met het solide Semi-Slavisch. Ik gooide er een gambietje tegenaan, ’een wat andere aanpak om de gestelde doelen te kunnen bereiken’, zou je kunnen zeggen. Paul reageerde niet goed. Al heel snel had ik een overweldigende stelling, de stelling van diagram 1.
Van der Wijk-Mars

Het gaat in deze stelling natuurlijk al nergens meer over.
Martijn zat naast ons. Af en toe had zag ik hem zijn hoofd schudden.
Paul vond het nog te vroeg om op te geven en schakelde over op praatschaak waarmee hij alle HSG-clubtitels die hiermee zijn te verdienen al heeft gewonnen.
Hij zei: Ik heb een stuk geofferd, maar ik denk dat ik ga winnen, ondanks een paard minder.”
Martijn kon enig sarcasme toen niet meer onderdrukken: ,,Ja, in ieder geval heb je je goede paard nog, Paul!”
De zwartspeler ging wat te drinken halen en vroeg me hoe ik mijn koffie wilde drinken.
‘Zwart graag,  geen melk, geen suiker’.
Paul: ,,Betekent dit dat je ook geen melk in je koffie wilt, als de melk op is?”
Schaterlachend ging hij naar de bar. Ik hoopte te kunnen profiteren van vermoedelijk het nog enige rustige moment rondom de partij. Met gewone zetjes is de stelling natuurlijk eenvoudig uit te schuiven, maar ik wilde onderzoeken of er ook een mooie oplossing beschikbaar was, een oplossing voor de galerij.

Weglokken

Er gloort natuurlijk een matje op e8, maar tussen droom en daad staan pion e6 en Pe5 nog in de weg. Kunnen we dit oplossen? Ik dacht van wel, eigenlijk heel simpel.
Als wit pion f5 slaat, bijvoorbeeld met de Dame en zwart moet terugnemen met pion e6, dan maakt een schaakje met Pe5 de weg vrij voor Te8 mat. Probleempje: de zwarte toren op f6, hiermee kan zwart natuurlijk ook terugnemen na Dxf5. Kunnen we die toren dan niet eerst weglokken? Ja, dat kan.
Dus ik speelde, toen Paul met de melkloze koffie terug was: 1. h5-h6. Een naar zetje, zwart moet haast wel nemen met 1. …, Txh6.
Waarna het eerste Dameoffer uit de lucht komt vallen. Zie diagram 2.

Diagram 2, stelling na 2. Dxf5!
Paul wendde zicht tot de omstanders: ‘Hij denkt dat hij geniaal is en de schoonheidsprijs gaat winnen. Maar ik zie het, als ik neem volgt Pg6+ en dan ga ik op de volgende zet mat met Te8.”
Hij speelde vervolgens ‘de winnende zet’ 2. …, Tf6 en keek tevreden rond. “Nu heeft hij niets meer.”

Er volgde 3. Dxh7 Th6, zie diagram 3.

Diagram 3.

Een tweede moment om de Dame te offeren:
4. Th1!
Wit krijgt sowieso voldoende voor de Dame, bovendien slaat de aanval door. Na 4. …, Txh7 5. Txh7 gevolgd door verdubbeling van de torens op de h-lijn ging zwart snel mat.
Mijn PM-gesprek op het werk de volgende dag ging ook goed.
De conclusie van het papierwinkelgebeuren was dat ik ‘maar moest doorgaan op de ingeslagen weg’.

Ik geef dat advies graag aan iedereen door voor het nieuwe jaar, met of zonder PM-gesprek.
En niet vergeten: donderdag snelschaken, nieuwe ronden, nieuwe kansen!

Wim van der Wijk