Wie is er trots op De Variant?

Wie is er trots op De Variant?

De KNSB-competitie is vorige week in Ensched� afgesloten met de traditionele play-offs, die al even traditioneel werden gewonnen door De Variant uit Breda. HSG (Hilversum) werd voor de achtste keer in elf jaar tweede. De ‘Brabanders’ hadden Sokolov, Timman en Van den Doel (de nummers een, vier en zes van Nederland) opgesteld en aangevuld met zeven buitenlandse grootmeesters. Daarmee had De Variant acht spelers uit de mondiale tophonderd, waar HSG er twee (Van Wely en Seirawan) tegenover zette. De andere twee ploegen, Rotterdam en Groningen, hadden helemaal geen wereldtoppers en werden met grote cijfers afgeserveerd.

Groningen
Je kunt je afvragen wat de lol is van kampioen worden met zo’n huurlingenteam. De zeven buitenlanders hadden elk twee van de negen competitiewedstrijden meegespeeld, het minimum om speelgerechtigd te zijn voor de play-offs. Een heel ander soort team is dat van Groningen. De Nederlandse topspelers Tiviakov, Werle, Visser, Brenninkmeijer, Ligterink, Hoeksema en Lanchava wonen in de stad of omliggende dorpen en aangevuld met drie gastgrootmeesters vormen ze een sterke subtopper. Groningen is een van de grootste schaakclubs van Nederland, met meer dan honderd leden en zeven teams in de competitie, en de leden zullen trots zijn op hun vlaggenschip. Sponsor Hotels.nl stopt er echter mee, dus is het nog maar de vraag of dit niveau gehandhaafd kan blijven. Bovendien heeft de 56-jarige Gert Ligterink, icoon van het Groningse schaakleven, na ongeveer 250 wedstrijden voor diverse clubs in de hoogste klasse besloten dat het mooi geweest is. Als er geld gevonden wordt, zal Sipke Ernst (een Fries die in Groningen Nederlands studeert) hem naar verluidt vervangen.

Breda
Terug naar De Variant. Heeft dat team net zo’n trotse achterban als Groningen? Nee, de club heeft maar twee teams in de bondscompetitie. Van de spelers van die teams woont niemand in Breda of omgeving. De club heeft geen interne competitie. Een clubgebouw is dus niet nodig, voor thuiswedstrijden wordt een caf�zaaltje gehuurd. De website is al twee jaar niet bijgewerkt. De Variant is wel groter geweest, maar nu gereduceerd tot de persoonlijke hobby van teamleider Henk Verstappen, een aimabele handelaar in woningstoffering. Samen met zijn adjudant Robert Klomp vindt hij steeds een sponsor voor een paar jaar. De huidige sponsor heet U-Boat Worx en verkoopt eenpersoons duikbootjes. Van dat sponsorgeld haalt Verstappen toppers uit Belgi�, Frankrijk, Engeland en Oost-Europa en dan wordt hij kampioen van Nederland. Ook na elf jaar blijft dat nog steeds leuk, vindt hij, maar hij zal deze week op de clubavond niet door zijn clubgenoten zijn toegejuicht. Hij heeft immers geen clubavond. En ook nauwelijks clubgenoten.

Grootmeester worden
De hegemonie van De Variant is natuurlijk zuur voor HSG, dat een leuk hecht jong topteam heeft, maar steeds de finale verliest. Buiten Hilversum leeft echter wel het besef dat ieder nadeel zijn voordeel heeft. Dankzij de sponsoring van diverse teams, met De Variant voorop, is het mogelijk om in de competitie grootmeesters tegenover je te krijgen. Dat is leuk en leerzaam en sommige spelers krijgen daardoor de gelegenheid zelf normen te scoren. Groninger Yge Visser werd dit jaar grootmeester dankzij twee normen in de KNSB-competitie en ��n in het Groningse kersttoernooi. Dat is alleen mogelijk als een derde van je tegenstander zelf grootmeester is, dus van Visser geen kwaad woord over de sterke tegenstand. Wereldtopper Joel Lautier, voor De Variant uit Frankrijk overgekomen, had geen goed weekend. Zaterdag verloor hij van Gert Ligterink, die daarmee zijn afscheid luister bijzette. Zondag zorgde Loek van Wely tegen hem voor de enige overwinning van HSG.

Van Wely-Lautier
1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4 4.Dc2 d5 5.a3 Lxc3+ 6.Dxc3 Pe4 7.Dc2 c5 8.dxc5 Pc6 9.cxd5 exd5 10.Pf3 Lf5 11.b4 d4
Lautier had kennelijk gen trek in 11…Pg3 12.Db2 Pxh1 13.Dxg7. Hij heeft actief stukkenspel voor de pion, maar Van Wely grijpt nu naar een grof middel.
12.g4 Lg6 13.Dc4 d3 14.Le3
Je zou het zomaar overzien: exd3 faalt op Df6 met kwaliteitwinst.
14…Df6 15.Td1 dxe2 16.Lxe2 0-0 17.0-0 Pc3 18.Td6 Pxe2+ 19.Dxe2 De7 20.Tfd1 Tfe8 21.Td7 De6 22.h3
Hiermee heft wit het enige lelijke element in zijn stelling op en blijft gewoon een pion voor. Na 22…h5 23.T1d6 bereikt zwart niets op de koningsvleugel.
22…Db3 23.Txb7 Dxa3 24.b5 Pb4 25.c6 Pc2 26.Tbd7 Pxe3 27.fxe3 Dc5
Na 27…Dxe3+ 28.Dxe3 Txe3 29.Td8+ Te8 volgt vernietigend c7. Ook in de partij brengt die pion de beslissing.
28.T1d5 Dc1+ 29.De1 Da3 30.Pd4 h6 31.Kf2 Tac8 32.Pf5 Lxf5 33.Txf5 f6 34.Dd2 Kh8 35.Tfd5 Da1 36.Kg2 Da4 37.Td8 De4+ 38.Kg3 Dh1 39.Txc8 Dg1+ 40.Kf3 Df1+ 41.Kg3 Dg1+ 42.Kh4 Txc8 43.Kh5 Tg8 44.Td8 Dh1 45.Txg8+ Kxg8 46.Dd8+ Kf7 47.Dd7+ Kf8 48.c7
Zwart geeft het op. Hij heeft maar ��n schaakje en al had hij er meer, dan zou de witte koning naar h8 lopen.

Johan Hut
20 mei 2006
Gooi- en Eemlander, Noord-Hollands Dagblad, Haarlems Dagblad/IJmuider Courant, Leidsch Dagblad